DR. JOHN – GUMBO BLUES

“ Back in the kitchenwith Dr. John for another delicious New Orleans’ gumbo…“

Gumbo is een stoofpot waarvan het recept in de 18e eeuw in de Amerikaanse staat Louisiana is ontstaan. Het bestaat uit vlees en/of vis, okra, roux, sassafraskruiden en de Cajun holy trinity (een mengsel van paprika, selderij en ui). Het gerecht kent zijn oorsprong in de etnische mengelmoes die Louisiana altijd geweest is en waarbij Franse, Afrikaanse, Spaanse en Indiaanse kookwijzen en ingrediënten werden gecombineerd. Mogelijk heeft het Franse gerecht bouillabaisse ooit als basis gediend. De naam Gumbo is waarschijnlijk afgeleid uit een van de Niger-Congotalen of uit het Choctaw. Het woord heeft ook een bredere betekenis. Zo spreekt men van de samenleving van Louisiana ook van een Gumbo, een mix van verschillende culturen die elk hun eigen identiteit behoudt maar toch een gezamenlijk geheel vormt.

Dr. John, ook bekend onder zijn aka’s als Dr. John Creaux en Dr. John the Night Tripper, was het pseudoniem van pianist, zanger en songwriter Malcolm John (Mac) Rebennack Jr. (1940-2019). Zijn vader, Malcolm John Rebennack Sr. had een radio- en televisiewinkel en verkocht ook grammofoonplaten, waardoor zijn zoon al vroeg allerlei muziekinvloeden onderging, waaronder blues, jazz en countrymuziek.

Mac Rebennack Jr.’s muzikale carrière begin in de jaren vijftig in New Orleans. Hij zat toen als gitarist in verschillende bands en had in 1959 een kleine hit met een instrumentaal nummer, “Storm Warning”. Malcolm moest de gitaar opgeven, nadat hij zijn linker ringvinger verloor door een kogel die op Ronnie Barron, een medemuzikant was afgevuurd. Vanaf toen werd de piano zijn hoofdinstrument. Als sessiemuzikant begeleidde Mac in de sixties sterren als Sonny & Cher en Canned Heat.

Eind jaren zestig nam Rebennack de artiestennaam Dr. John The Night Tripper aan, ontleend aan een legendarische voodoo dokter, die rond 1800 in Louisiana zijn praktijken uitoefende. In zijn psychedelische act verwerkte Dr. John voodoo rituelen en droeg hij extravagante kostuums en pruiken, waardoor hij een cultstatus wist te verwerven. Zijn debuutalbum ‘Gris-Gris’ (1968), waarin hij voodoo ritmes en bezwerende gezangen verwerkte in NO-bluesmuziek, had groot succes. Méér, dan de in dezelfde stijl volgende albums ‘Babylon’ (1969) en ‘Remedies’ (1970).

Aan ‘The Sun, Moon, and Herbs’ (1971) werkten ook Eric Clapton en Mick Jagger mee. Dit album markeerde de overgang naar een rustigere muzikale stijl, die zich meer richtte op de traditionele R&B en funk en, die tot volle bloei kwam in het album ‘Dr. John’s Gumbo’ (1972). Belangrijk was ook het volgende album ‘In The Right Place’ (1973), waarvan vooral de songs “Right Place Wrong Time” en “Such a Night” succes hadden. Aan de teksten, met veel zelfspot, werkten Bob Dylan, Bette Midler en Doug Sahm mee. ‘Desitively Bonnaroo’ (1974) -waaraan Allen Toussaint meewerkte- werd (toen voorlopig) Dr. John's laatste echte funk album. Pas twintig jaren later, zou hij met ‘Television’ (1994) terugkeren naar die stijl.

Sinds het midden van de jaren zeventig was Rebennack zeer actief als solo muzikant, sessiemuzikant (met o.a. The Rolling Stones, Van Morrison, Willy DeVille, Carly Simon en James Taylor), producent en componist van sfeermuziek tijdens films (filmscores) als b.v. “Cannery Row”. In veel films is zijn muziek gebruikt en duikt hij soms ook zelf op. In “The Last Waltz” van Martin Scorsese, speelt hij “Such a Night” en zingt hij ook op het legendarische afscheidsconcert van “The Band”.

Als typische jaren zeventig figuur kon Dr. John enigszins buiten de mainstream van de popmuziek blijven, maar was er altijd een trouwe schare fans van zijn mengsel van o.a. blues, New Orleans’ R&B en Americana. Dr. John ontving in zijn carrière zes keer een Grammy Award en in maart 2011, werd hij door John Legend als Rock & Roll Hall of Fame Inductee voorgesteld. Hij ontving in mei 2013 (samen met de Dalai lama) een eredoctoraat aan de Tulane University in New Orleans. Op 6 juni 2019 overleed hij, op 77-jarige leeftijd, aan de gevolgen van een hartaanval.

“Anno 2020 stond Dr. John voor ‘Gumbo Blues’ met hedendaagse bluesartiesten (opnieuw) in de keuken, om een heerlijke muzikale gumbo met meerdere smaken te maken!...”

In 1972 verscheen al (zoals ik eerder aangaf) ‘Dr. John’s Gumbo’, het vijfde album van Dr. John, als een eerbetoon aan de muziek van zijn geboortestad. Het album is een verzameling covers van klassiekers uit New Orleans. Bij Purple Pyramid Records verschijnt er volgende maand het album ‘Dr. John Gumbo’, dat géén heruitgave is van de 1972-release. Op de tracklist staan elf nummers. Zes zijn ervan Dr. John, drie van Henry Roeland Byrd die we beter kennen als Professor Longhair (de pianist en zanger die wordt beschouwd als de grondlegger van de New Orleans-pianostijl, een R&B-variant met Caraïbische invloeden) en twee van Jessie Hill, de uit Louisiana afkomstige R&B en blueszangeres en songwriter, het best bekend voor het klassieke nummer "Ooh Poo Pah Doo". Op iedere track krijgt Mac het gezelschap van een “extra” gitarist. Het gaat hier om bluesveteranen als Sonny Landreth en Joe Louis Walker of van wat jonger geweld, cq. nieuwkomers als o.a. Chantel McGregor, Erja Lyytinen, King Solomon Hicks, Buddy Whittington en Mike Dawes. Ook is New Orleans’ icoon Doug Kershaw op één track op viool te horen! Het belangrijkste detail: voor de opnames van deze nieuwe, ik noem het liever ‘Dr. John Gumbo #2’, werd de muziek en zang van de originele banden die Dr. John in 1974 opnam gebruikt!

Veteraan Joe Louis Walker mag als eerste kort openen op ”In the Night”. Daarna hangt Mike Dawes de gitaar om voor het bekende dromerige “Shoo Ra”. Chantel McGregor is de leading lady op Jessie Hill’s “Helpin’ Hand”, dat in 1977 op zijn ‘One Night Late’ werd uitgebracht. Zij doet er knap de solo. Rafael Nasta, de Argentijn, is kort aan de beurt op “Woman is the Root of All Evil” dat Mac vanachter de piano met het nodige honky tonk getokkel inleidt. Op het dromerige “Just Like a Mirror” doet Buddy Whittington rustig zijn ding en slide guitar master Sonny Landreth schittert op “Bald Head”, beide tracks uit het ‘Dr. John’ album uit 1989. Eli Cook -hij staat bekend om een eclectische gitaarstijl- is de gitarist van dienst op Hill’s “Cat and Mouse Game”. Voor de verandering zorgt Doug Kershaw’s country viool op “Mean Cheatin’ Woman” (nog eentje uit ‘One Night Late’, 1977) en met King Solomon Hicks is het genieten van “She’s Just a Square”, wat Mac ook zeggen wil. “Tipitina” wordt toevertrouwd aan de Britse bluesgitarist Matt Schofield” en de finale aan het Finse fenomeen Erja Lyytinen. Zij laat niet haar slide kunsten horen maar doet ook met Mac de zang op het bangelijke “Danger Zone”.

Met ‘Gumbo Blues’ zwierf de geest van Dr. John the Nighttripper opnieuw even door de kamer. Ook een jaar na zijn dood blijft hij voor de gemoedelijke sfeer zorgen, terwijl zijn muziek ons blijft begeesteren. Met de uiteenlopende bijdragen van al het jong en wat ouder gitaargeweld, is de afkruiding top!

“ With ‘Gumbo Blues’ the spirit of Dr. John the Nighttripper wandered around the room again. A year after his death, he still guarantees the right mood while his music continues to inspire us. With all the different guitar contributions the seasoning is great!... “ (ESC for Rootstime.be)

Eric Schuurmans

Release: 20/11/2020

Album track list: 01. In the Night w/Joe Louis Walker (guitar) - 02. Shoo Ra w/Mike Dawes (guitar) – 03. Helpin’ Hand w/Chantel McGregor (guitar) - 04. Woman is the Root of All Evil w/Rafael Nasta (guitar) - 05. Just Like a Mirror w/Buddy Whittington (guitar) - 06. Bald Head w/Sonny Landreth (slide guitar) - 07. Cat and Mouse Game w/Eli Cook (guitar) [Hill/Green] - 08. Mean Cheatin’ Woman w/Doug Kershaw (fiddle) - 09. She’s Just a Square w/King Solomon Hicks (guitar, solo) - 10. Tipitina w/Matt Schofield (guitar) - 11. Danger Zone w/Erja Lyytinen (guitar, slide guitar, vocs) / All songs written by: Malcolm J Rebennack Jr. (2,4-5,8-9,11), Jessie Hill (2-3,11), Henry Roeland Byrd aka Professor Longhair (1,6,10) © 2020 - Produced by: Charles Greene | Album credits: Dr. John: vocs, piano & guests (see tracklist)

Artiest info
Website
facebook
Label: Purple Pyramid Records / Cleopatra Records video